Lựa chọn áp dụng HACCP hay ISO 22000 cho Doanh nghiệp?

Hiện nay, có nhiều tiêu chuẩn về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm như HACCP, ISO 22000, FSSC 22000, BRC … đang được các doanh nghiệp tại Việt Nam áp dụng. Trong các tiêu chuẩn này, HACCP và ISO 22000 là hai tiêu chuẩn được áp dụng rộng rãi nhất. Hệ thống HACCP gần như là nền tảng cho mọi hệ thống quản lý về an toàn thực phẩm. Việc lựa chọn áp dụng HACCP hay ISO 22000 là tùy thuộc vào nhu cầu của mỗi doanh nghiệp và tùy thuộc vào yêu cầu của thị trường, khách hàng. Bài viết này sẽ đưa ra một số sự khác nhau cơ bản của hai tiêu chuẩn này để doanh nghiệp có cơ sở để đưa ra sự lựa chọn phù hợp.

Xem thêm: Các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm

Tổng quan về HACCP và ISO 22000

HACCP (viết tắt của Hazard Analysis and Critical Control Points, nghĩa là Phân tích mối nguy và Kiểm soát điểm tới hạn), là hệ thống xác định, đánh giá và kiểm soát các mối nguy đáng kể đối với an toàn thực phẩm. HACCP được nhiều quốc gia quy định bắt buộc áp dụng trong quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm. Ngoài việc là một công cụ để nhận diện những mối nguy có thể xảy ra trong quá trình sản xuất thực phẩm, nó còn đặt ra các biện pháp kiểm soát để phòng ngừa.

Tiêu chuẩn ISO 22000 được ban hành bởi Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (International Organization for Standardization – ISO) và được công nhận trên toàn thế giới. Tiêu chuẩn này đưa ra các yêu cầu đối với hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đối với các tổ chức trong chuỗi thực phẩm. Và tiêu chuẩn này cũng được xây dựng dựa trên nền tảng của hệ thống HACCP.

Có thể bạn quan tâm:

Chứng nhận HACCP

Chứng nhận ISO 22000

Doanh nghiệp nên áp dụng HACCP hay ISO 22000?

Việc áp dụng HACCP và ISO 22000 còn phụ thuộc vào thực trạng của từng doanh nghiệp. Khi áp dụng ISO 22000 hay HACCP các doanh nghiệp – tùy vào lĩnh vực mình đang hoạt động – phải đảm bảo thực hiện các chương trình tiên quyết (GMP, SSOP, GAP, GVP) thích hợp nhằm hạn chế các mối nguy đối với thực phẩm. Chương trình này bao gồm các yêu cầu về thiết kế nhà xưởng, thiết bị, vệ sinh cá nhân… Ngoài ra các doanh nghiệp đều phải xây dựng một hệ thống kiểm soát bao gồm: các quá trình, thủ tục kiểm soát, hệ thống văn bản hỗ trợ…

Việc chứng nhận HACCP về nguyên tắc là hoàn toàn tự nguyện. Các doanh nghiệp sản xuất chế biến thực phẩm muốn chứng nhận HACCP vì nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên, ở một số chuỗi siêu thị trong nước hoặc nhiều thị trường nước ngoài, việc chứng nhận HACCP gần như là một điều kiện bắt buộc nếu như doanh nghiệp muốn đưa sản phẩm vào các nơi này.

Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000 nhằm mục đích chính cung cấp các sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng theo mục đích sử dụng dự kiến của sản phẩm, chứng tỏ sự tuân thủ các yêu cầu về an toàn thực phẩm theo luật định, đồng thời chứng tỏ sự phù hợp với các yêu cầu đã thỏa thuận với khách hàng và các bên quan tâm.

ISO 22000 được xây dựng trên nền tảng của HACCP. Ngoài ra ISO 22000 đưa ra thêm các yêu cầu:

Ngoài các mối nguy vật lý, hóa học, sinh học như trong HACCP, thì trong ISO 22000 còn bắt buộc phải kiểm soát mối nguy về chất dị ứng.
Đánh giá các mối nguy về hành vi phá hoại hoặc khủng bố để đưa ra các biện pháp kiểm soát tương ứng.
Và điều khác nhau căn bản đó chính là ISO 22000 (phiên bản ISO 22000:2018) đưa ra các yêu cầu về hệ thống quản lý (giống ISO 9001:2015) như xác định bối cảnh của tổ chức, vai trò của lãnh đạo, xác định rủi ro và cơ hội, đánh giá nội bộ, xem xét của lãnh đạo, cải tiến ….. Vì vậy, hệ thống tài liệu và hồ sơ trong HACCP sẽ ít hơn khá nhiều so với ISO 22000.

ISO 22000 và HACCP đều có một vai trò quan trọng trong đời sống hàng ngày. Áp dụng ISO 22000 hay HACCP vào các cơ sở sản xuất thực phẩm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống đồng thời tạo ra sự ổn định trong xã hội trước nguy cơ nhiễm độc thực phẩm đang đứng trước tình trạng báo động cao.